Thái Lan dự kiến đổi tên chính thức của thủ đô thành Krung Thep Maha Nakhon, song vẫn công nhận tên cũ Bangkok.
Thái Lan dự kiến đổi tên chính thức của thủ đô thành Krung Thep Maha Nakhon, song vẫn công nhận tên cũ Bangkok.
Tờ Bangkok Post đưa tin nội các Thái Lan ngày 15.2 đã thông qua dự thảo tuyên bố do Văn phòng Thủ tướng đưa ra dựa trên đề xuất của Văn phòng Hội Hoàng gia Thái Lan (ORST) về việc cập nhật tên gọi các quốc gia, vùng lãnh thổ, khu vực hành chính và thủ đô. Văn bản nêu rõ Krung Thep Maha Nakhon sẽ trở thành tên chính thức của thủ đô Thái Lan.
Du khách tham quan Cung điện Hoàng gia Thái Lan ở Bangkok
Thông báo này đã gây ra nhiều sự hoang mang và bối rối, đặc biệt là với người nước ngoài, vốn quen gọi thủ đô Thái Lan là Bangkok. Trên thực tế, Krung Thep Maha Nakhon (hay thường được người Thái gọi tắt là Krung Thep) mới là tên chính thức của thành phố này. Đáng chú ý hơn, Krung Thep Maha Nakhon cũng chỉ là một cách gọi tắt. Tên đầy đủ của thủ đô Thái Lan là “Krungthepmahanakhon Amonrattanakosin Mahintharayutthaya Mahadilokphop Noppharatratchathaniburirom Udomratchaniwetmahasathan Amonphimanawatansathit Sakkathattiyawitsanukamprasit”. Dịch sang tiếng Việt, cái tên này nghĩa là “Thành phố của các thiên thần, thành phố vĩ đại của những vị bất tử, thành phố tráng lệ của chín viên ngọc quý, nơi ngự trị của nhà vua, thành phố của các cung điện hoàng gia, quê hương của các vị thần, được Vishvakarman dựng lên theo lệnh của Indra”. Dù được sử dụng phổ biến ở nước ngoài, cái tên Bangkok - có nguồn gốc từ một khu vực cũ của thành phố - chỉ chính thức được công nhận từ tháng 11.2001.
Trong một bài đăng trên Facebook sau đó, ORST làm rõ rằng cả hai cách gọi Bangkok và Krung Thep Maha Nakhon đều được chấp nhận. Phó phát ngôn viên chính phủ Thái Lan Ratchda Dhanadirek cũng cho biết thông báo này chỉ liên quan đến việc thay đổi dấu câu. Theo đó, cách gọi thủ đô Thái Lan sẽ từ “Krung Thep Maha Nakhon; Bangkok” chuyển thành “Krung Thep Maha Nakhon (Bangkok)”.
Dù còn phải được một ủy ban chuyên trách thông qua thì mới chính thức có hiệu lực, thông báo của ORST đã gây ra một cuộc tranh cãi lớn bên trong đất nước Thái Lan.
Theo Bangkok Post, những người chỉ trích lo ngại cái tên Krung Thep Maha Nakhon có thể gây hại cho thương hiệu du lịch của Bangkok. Đài Thai PBS đưa tin những người này còn lập một chiến dịch phản đối trên trang web change.org. Tính đến ngày 17.2, chiến dịch này đã thu được hơn 2.700 chữ ký đồng tình.
Giữa tranh cãi, Bộ trưởng Văn hóa Thái Lan Itthiphol Kunplome ngày 16.2 nói mình ủng hộ tên chính thức của thủ đô là Krung Thep Maha Nakhon vì cái tên thể hiện lịch sử huy hoàng của thành phố. Ông cũng chỉ ra rằng tên Bangkok hầu như chỉ xuất hiện trong các bộ phim và tác phẩm quảng cáo.
Tuy vậy, một số người đặt câu hỏi về sự cần thiết của việc thay đổi dấu câu. Họ cho rằng việc này còn gây tiêu tốn ngân sách khi cơ quan chức năng phải cập nhật các văn bản cho phù hợp. Dù sau đó, chính phủ Thái Lan đã làm rõ rằng các cơ quan được phép gọi thành phố thủ đô là Bangkok hoặc Krung Thep - tùy theo ý thích, làn sóng phản đối vẫn tiếp diễn.
Trong bài xã luận đăng ngày 18.2, báo Bangkok Post chỉ trích việc ORST đưa ra thay đổi này chỉ bằng một thông cáo báo chí, để rồi người dân và các cơ quan chức năng khác “vò đầu bứt tai” không biết vì sao phải thay đổi cách viết, và bây giờ họ phải làm gì. Tờ báo này cũng cho rằng các nhà chức trách, đặc biệt là ORST, phải trả lời câu hỏi của công chúng. Các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp cũng cần được hướng dẫn về việc áp dụng thông báo của ORST. Bangkok Post chỉ ra rằng dù được viết như thế nào đi nữa, tên gọi của một nơi bắt nguồn từ những con người sống ở đó. Họ nhận ra những đặc điểm của nơi mình sống và quyết định gọi nơi đó như vậy. Do đó, cơ quan chức năng nên hỏi ý kiến người dân trước khi ra quyết định liên quan tới việc này.
Sự thay đổi độ phổ biến của tên chính qua các năm[3]:
Đệm tên Thái Phúc trùng với địa danh[4]: Xã Thái Phúc, Huyện Thái Thụy, Tỉnh Thái Bình.
Thống kê: xét riêng trong nhóm nam giới có cùng đệm Thái thì Thái Phúc chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 0.29%.
Nếu bạn rất thích đệm Thái và muốn khám phá thêm các tên chính khác có thể phù hợp hơn tên chính Phúc thì đây là khu vực dành cho bạn:
Tỷ lệ % của từng đệm tên trong nhóm các tên có cùng đệm:
Thống kê: xét riêng trong nhóm nam giới có cùng đệm Phúc thì Phúc Thái chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 0.42%.
Nếu bạn rất thích đệm Phúc và muốn khám phá thêm các tên chính khác có thể phù hợp hơn tên chính Thái thì đây là khu vực dành cho bạn:
Tỷ lệ % của từng đệm tên trong nhóm các tên có cùng đệm:
Có một tỷ lệ đáng kể họ tên 4 chữ là sử dụng họ mẹ làm đệm cho tên con (đáng chú ý là ở nam giới, nếu họ tên có 4 chữ, thì khả năng sử dụng đệm dạng họ rất cao). Ở đây họ mẹ được gọi chung là đệm phụ, hay chính xác hơn là đệm phụ dạng họ.
Cấu trúc: họ bố + họ mẹ + Phúc Thái
Đây là xu hướng tương đối mới trong vài chục năm gần đây, nhưng tăng trưởng dần theo thời gian và không phải hiện tượng nhất thời.
Ví dụ biểu đồ bên dưới (thông số trung bình gần đúng của cả nước) cho thấy mức độ phổ biến của họ Nguyễn trong vai trò đệm phụ ở họ tên nam giới 4 chữ (tính theo tỷ lệ %, chẳng hạn 9% nghĩa là cứ 100 nam giới họ tên bốn chữ thì có 9 người dùng đệm phụ là Nguyễn):
Các thông số trên thay đổi rất mạnh (đặc biệt là ở nữ giới, còn nam ổn định hơn) tùy vào khung thời gian và vùng địa lý khảo sát, chẳng hạn vẫn ở nam, cũng là đệm dạng họ Nguyễn thì lại có tỷ lệ như biểu đồ bên dưới (2007 - 2011, khu vực Sài Gòn chiếm phần lớn).
Lưu ý: 2 biểu đồ trên thống kê chung cho tất cả họ tên 4 chữ với giới tương ứng ở đệm dạng họ cụ thể, chứ không phải thống kê cho riêng tên Phúc Thái.
Chỉ các tên vốn có khả năng phân biệt giới tốt thì mới có thể ghép thêm họ mẹ vào mà vẫn ổn, và tên Phúc Thái đáp ứng được tiêu chí đó.
Trong phần này, chúng tôi sẽ giới thiệu với các bạn một số họ tên như vậy.
Nhận xét một cách công bằng thì đệm phụ dạng họ không đẹp, giàu ngữ nghĩa bằng các đệm phụ thông thường khác (được lựa chọn cẩn thận).
Tuy nhiên đệm phụ cho tên con dạng họ mẹ đem đến ý nghĩa và cảm xúc đặc biệt cho người sinh ra bé, cái mà các đệm khác không thể làm được.
Nói về độ dài, các họ ngắn gọn có ưu thế làm đệm phụ hơn, vì nó giúp hạn chế việc họ tên 4 chữ có quá nhiều ký tự, chẳng hạn như các họ: Lê, Vũ, Võ, Hồ, Đỗ, Ngô, Phan,...
Nói về ý nghĩa, các họ mà mang thêm nghĩa (tức là có nghĩa trong từ điển) như Vũ, Võ, Hoàng, Huỳnh, Mai, Đào, Đinh,... có khả năng phổ biến và cũng dễ khu trú vào giới đặc trưng hơn.
Chẳng hạn Võ, Đinh nam hay dùng, còn Mai, Đào nữ hay dùng, có lý do như vậy vì các nghĩa này mang đặc trưng giới.
Cuối cùng nếu bạn muốn tham khảo thêm các tên 4 chữ khác hay cho nam thì nó ở đây, gần cuối bài.
Thống kê: xét riêng trong nhóm nam giới cùng tên Thái thì Phúc Thái đứng thứ #29 về mức độ phổ biến (trong tổng số 150 đệm khác nhau có khả năng kết hợp với tên chính), và chiếm tỷ lệ khoảng 0.38%[mfp].
Đây là tỷ lệ thấp đối với tên trong nhóm, dĩ nhiên nó sẽ hiếm gặp hơn so với các tên (có đệm) khác cùng nhóm, nếu tên Phúc Thái có ý nghĩa và phân biệt giới tốt, bạn đã có được tên hay, vì có ý nghĩa tốt và không quá phổ biến là 2 tiêu chí quan trọng hàng đầu với tên thực sự thu hút.
Còn đây là danh sách các đệm khác có thể kết hợp tốt với tên chính Thái:
Biểu đồ bên dưới trình bày chi tiết tỷ lệ % của từng đệm tên trong danh sách trên:
Xin lưu ý là không phải cứ nhiều % hơn (thanh dài hơn) là chắc chắn tên đó hay hơn, nó chỉ biểu thị rằng tên đó phổ biến hơn mà thôi.
Thông tin về thứ hạng, tỷ lệ % có thể hữu ích trong trường hợp con bạn mang họ rất phổ biến như Nguyễn, Trần, Lê, và bạn muốn chọn đệm tên có thứ hạng vừa phải để hạn chế trùng tên với người khác.
Điều này đặc biệt đúng với nam giới, vì nam thường ưu tiên dùng họ tên 3 chữ hơn.
Nếu bạn đang bí ý tưởng tên hay cho bé, thì khu vực này sẽ rất hữu ích. Không nói quá một chút nào, chúng tôi có vài ngàn tên hay đang chờ bạn khám phá!
Biểu đồ hình quạt, rất đẹp ngay bên dưới đây cho bạn cái nhìn tổng quan về mức độ phổ biến của từng tên mà chúng tôi gợi ý:
PS: ngay cả những tên có độ phổ biến không cao trong danh sách 10 tên hay ngẫu nhiên này vẫn thường gặp hơn đa số các tên khác, nếu bạn thực sự muốn tìm tên hiếm gặp, thì có thể tham khảo danh sách này.
Ước chừng nhanh độ mạnh về khả năng phân biệt giới (càng cao thì càng nam tính) của các tên hay ngẫu nhiên:
Các phân tích chi tiết, đầy đủ và chính xác hơn của tên mời bạn xem ở từng link cụ thể bên trên.